większy tekst mniejszy tekst wersja kontrastowa wersja standardowa

Sprawozdanie

z Festiwalu

Tour de Carillon 2014

w ramach Święta Województwa Kujawsko-Pomorskiego

Organizacja

Wszystkie koncerty odbyły się z udziałem jedynego w Polsce i jednego z kilku w Europie, mobilnego carillonu „Gdańsk” składającego się z 48 dzwonów o łącznej wadze 4.868 kg. Wykonawcą wszystkich partii carillonowych była torunianka, Magdalena Cynk, kierownik artystyczny Festiwalu i Prezes Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego w Toruniu, które było głównym organizatorem Festiwalu. Współorganizatorem Festiwalu, który zapewnił logistykę całej trasy i prowadzenie koncertów był Maciej Mikołajewski z Polskiego Stowarzyszenia Carillonowego. Trzecim współorganizatorem było Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, które bezpłatnie udzieliło zgody na używanie nazwy „Tour de Carillon” oraz niekomercyjnie wynajęło instrument wraz ciężarówką. Patronatem medialnym objęły festiwal Dziennik Toruński Nowości oraz bliźniaczy Express Bydgoski, Polskie Radio PiK, Telewizja Polska Bydgoszcz oraz dwumiesięcznik Urania-Postępy Astronomii, który zapewnił w bezchmurne dni pokazy korony słonecznej przez teleskop dla słuchaczy. Patronat Honorowy nad Festiwalem objął Marszałek Województwa Piotr Całbecki.
Brodnica
Górzno
Golub-Dobrzyń
Jabłonowo Pomorskie
Toruń - Podgórz
Toruń - Park na Bydgoskim

Festiwal odbył się w dwóch częściach obejmujących pierwszy i drugi weekend czerwca. Przerwę wykorzystano na próby z zespołem akordeonistów, którzy obok carillonu wzięli udział w kilku koncertach drugiej części Festiwalu. Zespół akordeonistów wystąpił w składzie Dariusz Kubicki, Kamil Szafrański i Kubicki i Magdalena Miszewska (kierownik zespołu). Pojazdem MAN 11.168 kierowali doświadczeni z wielu podróży z instrumentem „Gdańsk” kierowcy, w pierwszej części bracia Mirosław i Wojciech Kąkol, a w drugiej Roman Jach i pomocnik, Radosław Pleszyniak. Kluczową rolę w organizacji Festiwalu odegrali lokalni działacze i animatorzy kultury i samorządy odwiedzanych miejscowości skupieni w miejskich centrach kultury oraz miejsko-gminnych ośrodkach i domach kultury. Zapewnili oni nie tylko najlepsze możliwe na danym terenie miejsce koncertu, jego promocję i reklamę, miejsca siedzące dla słuchaczy, a w niektórych przypadkach nagłośnienie konferansjera oraz nocleg i posiłek dla całej załogi Festiwalu. W większości przypadków trasę przejazdu i miejsce koncertu ubezpieczały lokalna policja lub straż miejska. Zaangażowanie lokalnych instytucji kultury, władz samorządowych i organów bezpieczeństwa jest nadzwyczajnym efektem integracji wokół wspólnej, regionalnej, wojewódzkiej imprezy kulturalnej. Bazę wyjściową instrumentowi i miejsce na próby muzyczne zapewniło nieodpłatnie Centrum Astronomii UMK na terenie obserwatorium w Piwnicach.

Trasa koncertowa

Wszystkie koncerty festiwalowe odbyły się zgodnie z wcześniej zaplanowanym harmonogramem w 14 miejscowościach województwa w postaci dziesięciu godzinnych recitali carillonowych, sześciu półgodzinnych recitali „parkowych” (park w Toruniu i tężnie w Ciechocinku) oraz trzech 70-minutowych koncertów carillonu z towarzyszeniem akordeonów. Podczas wszystkich koncertów oprócz Golubia- Dobrzynia i Ciechocinka zapewniono co najmniej kilkadziesiąt miejsc siedzących dla słuchaczy. Trzy koncerty na prośbę lokalnych działaczy były częścią innych, większych imprez (Astrofestiwal w Golubiu- Dobrzyniu, festyn w Brodnicy i „parafiada” w Kcyni). Miejsca niemal wszystkich koncertów zostały atrakcyjnie dobrane pod względem otoczenia w postaci ciekawej architektury, infrastruktury lub otaczającej przyrody. W dwóch przypadkach gwałtowne zmiany pogody (ulewa w Koronowie, przejmujący chłód w Szubinie) spowodowały „ucieczkę” części publiczności w połowie występu. Podczas koncertów rozdano około 2500 ulotek festiwalowych. W poniższym zestawieniu, podano szacunkową ilość słuchaczy obecnych podczas całego koncertu. Przechodniów, którzy uczestniczyli w wysłuchaniu 1-3 utworów było często (Brodnica, Golub-Dobrzyń, Kcynia, Ciechocinek) kilkakrotnie więcej.


Repertuar

Program muzyczny Festiwalu był bardzo zróżnicowany. Tegoroczna edycja, w związku z uchwaleniem roku 2014 Rokiem Oscara Kolberga, przypomniała polski folklor, włączając do repertuaru aranżacje muzyki ludowej i stylizacje rodzimej twórczości w utworach Fryderyka Chopina, Karola Szymanowskiego, Aleksandra Tansmana oraz Witolda Lutosławskiego. Zaprezentowano również aranżacje muzyki barokowej (Antonio Vivaldi, Jerzy Fryderyk Haendel) i współczesne kompozycje napisane specjalnie na carillon (Jurrian Andriessen, Fernando Sor, Albert Gerken). Zawsze dużym powodzeniem podczas koncertów carillonowych cieszą aranżacje muzyki filmowej, jak Moon River Henriego Manciniego z filmu „Śniadanie u Tiffaniego”, fragmenty ścieżki dźwiękowej filmu „Misja” Ennio Morricone oraz filmów „Dziewiąte wrota” i „Pianista” Wojciecha Kilara. Z filmów polskich wykorzystano walce Wojciecha Kilara z „Ziemi obiecanej” i Waldemara Kazaneckiego z „Nocy i dni”. Szczególne znaczenie miał przebój Sunrise, sunset z musicalu „Skrzypek na dachu” Jerrego Bocka, zwłaszcza w kontekście możliwości pokazu aktywności korony słonecznej przez specjalny teleskop. Dodatkową atrakcją trzech koncertów (Piwnice, Bydgoszcz i Włocławek) było towarzystwo akordeonów. Szlagierem Festiwalu nagradzanym owacją na stojąco były tanga: Por una Caveza Carlosa Gardela oraz Astora Piazzoli Oblivion i Libertango.
Koronowo
Mrocza
Nakło nad Notęcią
Kcynia


Przesłanie

Wszystkie koncerty odbyły się na wysokim poziomie artystycznym i organizacyjnym. Dzięki temu Pomorskie Towarzystwo Muzyczne ma szansę stać się istotną organizacją pozarządową nie tylko w Toruniu, ale również dla rozwoju życia kulturalnego w całym regionie. Koncerty miały właściwą promocję w postaci afiszy, poza Toruniem dystrybuowanych przez lokalnych współorganizatorów oraz rozdawanych podczas występów ulotek. Na wszystkich materiałach festiwalowych i stronie internetowej Towarzystwa (www.ptm.info.pl) umieszczone było godło województwa Kujawko-Pomorskiego i informacja, że projekt finansowany jest przez Urząd Marszałkowski w ramach Święta Województwa. W miejscach, gdzie odbywały się koncerty wyeksponowano roll-up promujący województwo, a informacja na temat głównego sponsora, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Patronatu Honorowego Marszałka Piotra Całbeckiego, kilkukrotnie przekazywana była werbalnie przez konferansjera podczas każdego koncertu. Poza wrażeniami estetycznymi u słuchaczy, po tegorocznym Festiwalu pozostały liczne zapowiedzi i relacje w prasie, wywiady i nagrania w telewizjach lokalnych, liczne zdjęcia i filmy w internecie.
Szubin
Ciechocinek
Włocławek

W Europie Środkowej carillon to instrument niemal nieznany. W Polsce regularnych koncertów można posłuchać jedynie w Gdańsku, gdzie znajdują się dwa instrumenty stacjonarne. Trzeci gdański carillon, to jeden z zaledwie kilku w Europie instrumentów mobilnych. Zaprzężony do zabytkowej ciężarówki MAN, po raz kolejny przemierzył drogi województwa kujawsko-pomorskiego. Ambicją organizatorów w najbliższych jest dotarcie z Festiwalem Tour de Carillon do wszystkich 52 miast i miasteczek naszego województwa, a później nawet do wszystkich gmin naszego regionu. Dla tysięcy członków lokalnych społeczności jest to często jedyna możliwość obcowania z wysoką kulturą muzyczną. Entuzjazm słuchaczy, ale też uczestniczących w koncertach burmistrzów wielu miast, spowodował, że organizatorzy rzucili hasło budowy własnego, wojewódzkiego, kujawsko pomorskiego carillonu mobilnego, do którego każde z miast ufundowałoby jeden, inkrustowany swoim herbem dzwon o masie proporcjonalnej do ilości mieszkańców. Koszt około 50 dzwonów koncertowych w zależności od wybranej tonacji i wyboru ludwisarni wynosi od 2 do 0.5 mln zł, co daje średnio zaledwie 10 do 40 tys. zł na miasto. W praktyce powinno to oznaczać kilkadziesiąt tysięcy dla metropolitalnej Bydgoszczy za największy 700-900 kg dzwon i 1-2 tys. zł za dzwon kilkukilogramowy dla najmniejszego w Polsce Górzna. Koncertowe dzwony ufundowane przez poszczególne miasta byłyby najlepszym finansowo i propagandowo wkładem własnym dla wojewódzkiego projektu poszukującego pieniędzy unijnych na zakup przyczepy lub ciężarówki. Podniebna filharmonia Festiwalu Tour de Carillon mogłaby docierać do wszystkich zakątków regionu przynajmniej raz do roku, a województwo uzyskałoby niepowtarzalną ikonę promująca region podczas wszelkich możliwych imprez w całej Europie.